نکاتی کلیدی از طرحواره‌ها یا تله‌ها

طرحواره ناسازگار

۱- طرحواره ناسازگار یا اصطلاحاً تله، الگوی فکری، شناختی و هیجانی عمیق، ناکارآمد و آسیب‌رسان است که در اثر تجربه‌‌های ناگوار ما در کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرد و در باورهای ما نسبت به خودمان و دیگران نقش می‌بندد. دنیایی برای ما از کودکی ساخته می‌شود که دیگر هر چیزی بیرون از آن را نمی‌توانیم ببینیم! اتفاقاتی نیز که در زندگی برای ما رخ می‌دهند و روابطی که داریم؛ تله‌های ما را هر چه بیشتر تقویت می‌کنند زیرا ما توسط باورهایی که داریم یا آنها را به وجود آورده‌ایم یا در جهت تایید تله‌های خود، آنها را معنا کرده‌ایم! پس تله‌های ما همچنان تقویت و تکرار می‌شوند

خاطره بدی از کودکی

۲- اکثر تله‌ها تحت تاثیر حوادث ناگوار، بدرفتاری والدین، آسیبها و تجربه‌های منفی به وجود آمده‌اند اما به این معنی نیست که شما چون خاطره بدی از کودکی ندارید حتما مصون از تله‌ها بوده‌اید! چون اولا ممکن است خاطرات منفی اصلا یادتان نیاید چون آنها را به دلیل رنجشان به پستوی ضمیرتان رانده‌اید دوما تله‌هایی مثل تله وابستگی یا تله استحقاق هستند که اتفاقا در اثر وابستگی و حمایت شدید والدین یا ارضای بی‌اندازه نیازها توسط آنها رخ می‌دهند و شما اکنون یا متوجه آن نیستید یا آن را خوب تفسیر می‌کنید! سرشت هیجانی و خلق و خوی شما و محیط رشدتان نیز در شکل‌گیری تله‌ها تاثیر دارند

اتقاقات

۳- اگر چه تله‌ها به ما رنج می‌دهند اما تجربه آشناتری برای ما هستند و با آنها راحتیم پس آنها را ناآگاهانه تکرار می‌کنیم. مثلا ارتباط برقرار کردن با آدمهایی که بنده اصطلاحاً می‌گویم نماینده تله‌های ما هستند! یا رفتن به سمت اتقاقاتی که با تله‌های ما هماهنگی دارند! یا داشتن باورها و قضاوتهای غلطی که درستی تله‌های ما را تایید می‌کنند و باعث می‌شوند ما تله‌های خود را حقیقت مطلق بدانیم! پس ما همچنان دنیای کودکی خود را درون تله‌ها تکرار می‌کنیم‌.

هیجانات منفی

۴-وقتی تجاربی که اکنون داریم مشابه تجارب ناگوار کودکی ما باشند تله‌های ما فعال می‌شوند! در وقت فعالسازی ما دچار هیجانات منفی مثل ترس و اضطراب، سوگ و افسردگی و شرم یا خشم و... می‌شویم! وقتی می‌گوییم شخصی تله خاصی دارد به این معنی نیست تله او همیشه فعال است! پس لازم است هیجانات و واکنشهای فرد در روابط و اتفاقات‌ گذشته بررسی شود. هر کسی برای کاستن از رنج فعال شدن تله‌ها، ناآگاهانه دست به واکنشهایی می‌زند که اتفاقا تله‌ها را متوقف نمی‌‌کنند بلکه تکرار می‌کنند!