خیلی از افراد تله رهاشدگی را در رابطه های مختلف کاری و یا عاطفی تجربه کرده‌اند. تله‌های زندگی که متخصصین این حوزه از آن به نام طرحواره یاد می‌کنند. تا به الان 18 طرحواره زندگی شناسایی شده است که یکی از مهم ترین این طرحواره ها، تله رهاشدگی است. به همین دلیل ما قصد داریم در این مطلب در مورد طرحواره رهاشدگی و راه‌های درمان آن، صحبت کنیم. پس با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.

منطور از تله رهاشدگی چیست؟

انسان ها موجوداتی اجتماعی و وابسته به دیگران هستند. زندگی انسان ها بدون پذیرفته شدن و مورد محبت قرار گرفتن از طرف اطرافیانشان، امکان پذیر نیست. این احساس نیاز از همان دوران کودکی در ما وجود دارد به طوری که اگر در محیطی تنها می‌ماندیم، خیلی سریع احساس ترس و نگرانی می‌کردیم. اما برخی از افراد در بزرگسالی با وجود اینکه دیگر مانند کودکی به دیگران نیاز ندارند، درگیر تله رهاشدگی می‌شوند.

به نظر شما منظور از رهاشدگی چیست؟

در واقع به زبان ساده می‌توان گفت، افرادی که به تله رهاشدگی مبتلا هستند، دائما نگران از دست دادن یکی از عزیزان یا رهاشدن از طرف یکی از افراد مهم زندگی شان هستند. همچنین ممکن است این افراد در زندگی اجتماعی نیز احساس کمتری نسبت به سایر افراد جامعه داشته باشند و خودشان را لایق جایگاه‌های بزرگ و مهم ندانند. معمولا این افکار و باورها از دوران کودکی و یا حتی نوجوانی در آن‌ها شکل گرفته و رفتار و روحیات آنان را تغییر می‌دهد و باعث شکل گیری شخصیت اجتنابی در آن‌ها می‌شود.

از کجا بفهمیم درگیر طرحواره رهاشدگی هستیم؟

طرحواره رهاشدگی همانند خیلی از بیماری های ذهنی و جسمی دیگر با علائم و نشانه‌هایی همراه است که با توجه به میزان این نشانه‌ها می‌توان نوع تله رهاشدگی و درمان آن را مشخص کرد. کاملا بدیهی است که در بیماری های ذهنی همانند بیماری های جسمی، هر علامت می‌تواند نشانه بیماری های مختلف باشد و تشخیص اینکه درگیر کدام بیماری هستیم، برعهده متخصص است. اما نگران نباشید، شما می‌توانید با کمک از مشاوره خانواده این مشکل را شناسایی و درمان کنید.

[caption id="attachment_12414" align="aligncenter" width="800"] شناختن تله رها شدگی[/caption]

علائم و نشانه ها

نشانه های طرحواره رهاشدگی|این افراد چه نشانه هایی دارند؟

• وقتی پدر از خانه خارج می‌شود، فکر می‌کند این آخرین باری است که او را می‌بیند.
• از رهاشدن از طرف همسر به خاطر وجود نفر سوم دیگری که شاید از او بهتر باشد، در رنج و عذاب است.
• کسی که درگیر تله رهاشدگی است، اگر یکی از دوستانش جواب تماس های او را ندهد، فکر می‌کند که دوستی شان دیگر به پایان رسیده است.
• معمولا این افراد به خاطر افکار اشتباهی که دارند، واکنش های منفی از خود نشان داده و در روابط دچار مشکل می‌شوند.
• دائما از دوستان و نزدیکان خود خرده می‌گیرند که چرا او را فراموش کرده‌اند و یا کمتر با او تماس می‌گیرند.
• بهترین دلیل موجه برای نگرانی خودشان را دیر جواب دادن، دیر به خانه آمدن و یا مسائلی از این قبیل می‌دانند.
• معمولا این افراد حسود هستند و به رابطه های عاطفی اطرافیانشان حسادت می‌کنند.
• صمیمیت گریزی؛ این افراد از نزدیک شدن به دیگران حتی با همسرشان دوری می‌کنند چراکه می‌ترسند مبادا رهاشده و یا از صمیمت با دیگران آسیب ببینند.
• در قبال حرف های بیهوده و یا بی اهمیت دیگران، خیلی سریع جبهه گرفته و حرف های او را به معنای جدایی می‌دانند.
• خیلی زیاد و بیش از اندازه به همسرشان وابسته هستند و تمام زندگی شان به همسرشان وابسته است.

ویژگی افرادی که به تله رهاشدگی در اجتماع مبتلا هستند

• این افراد فکر می‌کنند که از توانمندی لازم برای زندگی در اجتماع برخوردار نیستند.
• اگر مسئولیتی به این شخص واگذار شود، احساس ترس و ناامنی کرده و فکر می‌کند که نمی‌تواند به تنهایی از عهده کاری بربیاید.
• توانایی ارتباط صحیح با همکاران خود را ندارند چراکه فکر می‌کنند دیگران علاقه ای برای دوستی با آن ها ندارند.

چرا درگیر طرحواره رهاشدگی می‌شویم؟ 

بررسی دلایل احساس رهاشدگی

اتفاقات دوران نوزادی و کودکی

یکی از مهم ترین دلایل شکل گیری تله رهاشدگی به دوران نوزادی و کودکی برمی‌گردد. اگر والدین به نیازهای نوزاد و کودک خود توجه کافی و لازم را نداشته باشند، نوزاد احساس رهاشدگی و طرد شدن می‌کند. بنابراین اگر برای فردی در دوران نوزادی، دلبستگی ایمن صورت نگیرد، او از همان نوزادی درگیر تله رهاشدگی می‌شود.

استرس و اضطراب جدایی

برخی از افراد استرس و اضطراب جدایی از افراد مهم زندگی شان را دارند. معمولا افرادی که در برابر جدایی از خانواده و دوستانشان، واکنش زیادی نشان می‌دهند، زمینه شکل گیری طرحواره رهاشدگی در خود را دارند.

دوری از خانواده

معمولا کسانی که در کودکی و یا حتی نوجوانی همیشه از خانواده خود به دلیل مشغله کاری پدر و مادر در مهد کودک و یا مدرسه بوده اند، بیشتر به طرحواره رهاشدگی مبتلا می‌شوند.

ترس از طلاق و جدایی والدین

در خانواده هایی که همیشه کشمکش و دعوا میان پدر و مادر وجود دارد، ترس از طلاق و جدایی والدین از یکدیگر تاثیرات روحی منفی زیادی بر فرزندان می‌گذارد که یکی از آن ها، تله رهاشدگی است. در چنین حالتی، کودک فکر می‌کند با جدایی پدر و مادرش، او تنها خواهد ماند.

[caption id="attachment_12415" align="aligncenter" width="800"] ترس از طلاق عامل ایجاد تله رهاشدگی[/caption]

تولد نوزاد جدید در خانواده

گاهی اوقات با به دنیا آمدن خواهر و یا برادر کوچک، ممکن است فرزند بزرگتر احساس تنهایی و یا طرد شدن از طرف والدینش کند. پس احساس تنهایی کرده و دیگر خود را دوست داشتنی نمیداند.

در پایان دلایل مختلفی دیگری مانند عوض کردن دائمی محل زندگی و دوست نداشتن در دوران کودکی، فوت یکی از اعضای خانواده، رفتارهای بی ثبات والدین، بیماری یکی از اعضای خانواده، اعتیاد یکی از والدین و خیلی از موارد دیگر می‌تواند منجر به طرحواره رهاشدگی در افراد شود که ما به مهم ترین آن ها اشاره کردیم.

راه های درمان

چگونه این مشکل را برطرف کنیم؟

قبول کنید که درگیر تله رهاشدگی هستید

اولین گام برای درمان تله رهاشدگی، پذیرفتن علائم این اختلال در خودتان است. شما نمی‌توانید برای بهبود مشکلی تلاش کنید که وجود آن را در خودتان انکار می‌کنید. پس اگر فکر می‌کنید که نشانه های فردی که به تله رهاشدگی مبتلا شده را در خود دارید؛ بهتر است همین الان شروع به درمان کنید.

• افکار غیرمنطقی خود را شناسایی کنید. احساسات و حساسیت هایی را که به خاطر افکارتان تحمل می‌کنید، زیر نظر بگیرید.
• با افراد مطمئن و قابل اعتماد ارتباط گرفته و از افراد بی تعهد دوری کنید.
• مهم ترین هدف در این مرحله این است که فرد فکر می‌کند تمام افراد مهم زندگیش همیشه باید در دسترس او باشند. ما در این مرحله سعی می‌کنیم افکارهای غیر منطقی و اشتباه افراد را زیر سوال ببریم.

هیچ گاه این موضوع را تکدیب نکنید

همانطور که در بالا اشاره کردیم، انکار مشکل تنها حل مشکل را پیچیده تر می‌کند. بنابراین به هیچ وجه تکذیب نکرده و به دنبال درمان طرحواره رهاشدگی باشید.

علائم خودتان را شناسایی کنید

هرفردی که درگیر تله رهاشدگی است، علائم و نشانه هایی دارد که ما در این مقاله به طور کامل به آن پرداخته‌ایم. علائمی مانند عدم احساس امنیت، ترس از رهاشدگی، چسبیدن به دیگران و ...، همه این موارد می‌تواند نشانه های ابتلا به طرحواره رهاشدگی باشد. بنابراین این علائم و نشانه ها را درخود شناسایی کرده و یک لیست از آن ها را آماده کنید تا رفتارهای خودتان را بهتر بشناسید.

[caption id="attachment_12417" align="aligncenter" width="800"] خودشناسی در درمان تله رهاشدگی[/caption]

از راهکارهای روانشناسان کمک بگیرید

سعی نکنید به گونه ای رفتار کنید که انگار تله رهاشدگی به شما آسیبی وارد نکرده است. این موضوع به این معنا نیست که شما خودتان را سرزنش کنید و یا غمگین شوید. بهتر است بدانید که مسئول احساس رهاشدگی در خودتان نیستید و اجازه بدهید تا مشکل خودش را نشان بدهد. سپس می‌توانید با مراجعه به مشاوره و با کمک درمان شناختی رفتاری، به خودتان بیشتر کمک کنید.

[caption id="attachment_12416" align="aligncenter" width="800"] کمک روانشناسان در درمان تله رهاشدگی[/caption]

از دید با تجربه ترها به مسئله نگاه کنیم

در نظر داشته باشید که ما به تمامی اتفاقات اطرافمان از دید خود نگاه می‌کنیم. به طور مثال به عنوان فرزند از توجه نداشتن پدر و مادرمان و یا اینکه همیشه در دسترس ما نیستند، احساس بدی داریم. به نظرتان بهتر نیست که برای یک بارهم که شده قضیه را از دید والدین نگاه کنیم؟ اگر این کار را انجام بدهید، متوجه خواهید شد که خیلی از این بی توجهی ها ناخواسته بوده و والدین شما درگیر مسائل مختلفی هستند که شاید اهمیت آن ها برای ما کمرنگ باشد. بنابراین شما می‌توانید این راهکار را برای تمامی رابطه ها مانند رابطه زناشویی و یا رابطه با دوستان خود امتحان کنید.

بپذیرید انسان ها می آیند و می‌روند

بدانید که زندگی مجموعه ای از آمدن و رفتن هاست و خیلی از افراد قرار نیست که تا ابد در کنار ما باشند. درمان طرحواره رهاشدگی به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید که همه انسان ها حتی همسرتان، گاهی اوقات نیاز به تنهایی دارند و حاضر به پذیرفتن کسی در کنارخود نیستند، اما این به معنای طرد کردن شما نیست.

سخن آخر

روش های درمانی مختلفی برای درمان تله رهاشدگی وجود دارد. برخی از روانشناسان از طریق تصویرسازی ذهنی، خاطرات رهاشدن در کودکی را بررسی کرده و اجازه می‌دهند تا فرد خشم خود را ابراز کند تا به یک تصور ذهنی سالم برسند. بنابراین اگر فکر می‌کنید که شما هم درگیر تله رهاشدگی هستید، به شما توصیه می کنیم از مشاوره اختلالات کمک گرفته و هرچه زودتر خودتان را درمان کنید.

https://psychology.avije.org/